Όψεις του Δικαίου – Δίκαιο και Πολιτισμός

Ελίνα Ν. Μουσταΐρα

Η δικαιική έρευνα και μελέτη έχει δείξει ότι δεν αρκεί να γνωρίζουμε απλώς τους κανόνες που ενδεχομένως υπάρχουν, αλλά ότι έχουμε ακριβέστερα αποτελέσματα όταν αναζητούμε και το πλαίσιο εντός του οποίου ισχύουν αυτοί οι κανόνες, τον πολιτισμό εντός του οποίου δημιουργήθηκαν και εφαρμόζονται. Η σύγκριση των δικαίων δεν πρέπει να έχει ενοποιητικό αλλά πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα. Θα πρέπει να στοχεύει στην οργάνωση της διαφορετικότητας των λόγων που εκφέρονται από διάφορους πολιτισμικούς σχηματισμούς Συνεπάγεται και προϋποθέτει η σύγκριση, σύμφωνα με την άποψη αυτή, την «πρωταρχική και θεμελιώδη έρευνα της διαφοράς». Η γλώσσα είναι κομμάτι της κοινωνίας, μια κοινωνικά εξαρτώμενη διαδικασία, η οποία μπορεί να σχηματίζει ένα σημαντικό δομικό στοιχείο των ανθρώπινων ταυτοτήτων. Διατηρεί ζωντανές τις γνώσεις και τη σοφία των ανθρώπων και καθίσταται το όχημά τους – των γνώσεων και της σοφίας. Ο νομικός λόγος, σε κάθε πολιτισμό, έχει τη δική του δομή και εκφράζει έναν ιδιαίτερο τρόπο σκέψης. Οι άνθρωποι και οι κοινότητές τους μοιάζουν και διαφέρουν. Τα δίκαια, οι νομικοί πολιτισμοί τους, μοιάζουν και διαφέρουν, για πάρα πολλούς λόγους – ευμενείς, δυσμενείς, κατανοητούς, ακατανόητους, ιστορικά εξηγήσιμους. Τα κλειδιά για την ανακάλυψη αυτών των ομοιοτήτων και διαφορών δεν υπάρχουν μόνο στον χώρο του θετικού δικαίου, παρά υπάρχουν και σε άλλους επιστημονικούς κλάδους.

Λέξεις-κλειδιά

νομικός πολιτισμός – μεταρρύθμιση δικαίων – αποικιοκρατία – νομική αφήγηση – ερμηνευτική προσέγγιση

keyboard_arrow_up