Στην παρούσα μελέτη επιχειρείται η αναλυτική ερμηνεία των διατάξεων της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας (Δ.Σ.Ε.) υπ’ αριθμ. 158/1982 της Δ.Ο.Ε. περί τη λύση της σύμβασης εργασίας με πρωτοβουλία του εργοδότη. Η ανάλυση αυτή κρίθηκε σκόπιμη, καθώς η εν λόγω Σύμβαση εισήγαγε για πρώτη φορά στο διεθνές δίκαιο την αρχή της αντικειμενικά δικαιολογημένης καταγγελίας, αποτελώντας το πρότυπο θέσπισης του μεταγενέστερου άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη (Α.Ε.Κ.Χ.). Το γεγονός δε ότι το τελευταίο πρέπει να ερμηνεύεται υπό το φως των αντίστοιχων – περισσότερο λεπτομερών – ρυθμίσεων της Δ.Σ.Ε. 158/1982 ανάγει την τελευταία σε ένα πολύτιμο εργαλείο ζωτικής σημασίας για την εξεύρεση του αληθούς νοήματος της επίμαχης διάταξης του Χάρτη, με αποτέλεσμα να παύει να βαρύνει τελικά η ενδεχόμενη μη κύρωση της Σύμβασης από τα συμβαλλόμενα στον Α.Ε.Κ.Χ. κράτη μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η χώρα μας, καθώς με έμμεσο τρόπο δεσμεύονται και αυτά από τις προβλέψεις της. Συνεπώς, η Ελλάδα μπορεί να μην έχει υιοθετήσει τη Σύμβαση 158, αποδεχόμενη όμως με τον ν. 4359/2016 τη διάταξη του άρθρου 24 Α.Ε.Κ.Χ., υπόκειται κατ’ ουσίαν στις επιταγές και του εν λόγω κειμένου. Ακόμη επιτακτικότερη καθίσταται δε η ανάγκη ερμηνευτικής ανάλυσης των διατάξεων της Δ.Σ.Ε., λαμβανομένου υπόψη ότι από την κύρωσή του το άρθρο 24 Α.Ε.Κ.Χ. έχει προκαλέσει έντονη διαμάχη μεταξύ των θεωρητικών του ελληνικού εργατικού δικαίου αναφορικά με το ακριβές του περιεχόμενο. Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, η παρούσα επιχειρεί να προσεγγίσει ερμηνευτικά τις διατάξεις της Σύμβασης, με γνώμονα τις θέσεις που έχει υιοθετήσει σχετικώς η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για την Εφαρμογή των Συμβάσεων και των Συστάσεων στην επίσημη έκθεσή της. Ειδικότερα, τα θέματα που εξετάζονται είναι εκείνα της αρχής του βάσιμου λόγου απόλυσης, των διαδικαστικών εγγυήσεων που πρέπει να τηρούνται υπέρ των υπό απόλυση εργαζομένων, του δικαιώματος προσφυγής ενώπιον αμερόληπτου οργάνου, της κατανομής του βάρους απόδειξης του νόμιμου χαρακτήρα της καταγγελίας, των εννόμων συνεπειών της αδικαιολόγητης λύσης της εργασιακής σχέσης, της περιόδου προειδοποίησης του εργαζομένου και της αποζημίωσης νόμιμης απόλυσης.
Η Διεθνής Σύμβαση Εργασίας υπ’ αριθμ. 158/1982 της Δ.Ο.Ε. περί τη λύση της σύμβασης εργασίας με πρωτοβουλία του εργοδότη: ένας αναλυτικός οδηγός ερμηνείας
Λέξεις-κλειδιά
εργοδοτική καταγγελία – προστασία από την απόλυση – διεθνής οργάνωση εργασίας – επιτροπή εμπειρογνωμόνων για την εφαρμογή των συμβάσεων και των συστάσεων – Aναθεωρημένος Eυρωπαϊκός Kοινωνικός Xάρτης – βάσιμος λόγος απόλυσης – έννομες συνέπειες της αντικειμενικά αδικαιολόγητης απόλυσης – δικαίωμα ενημέρωσης για τους λόγους της απόλυσης – δικαίωμα υπεράσπισης – βάρος απόδειξης της νομιμότητας της απόλυσης – περίοδος προειδοποίησης – αποζημίωση νόμιμης απόλυσης